Certificate in Yoga Course काय  आहे ?

Certificate in Yoga Course हा मुख्य प्रवाहातील योगाच्या मूलभूत संकल्पना आणि त्याचे तात्विक पाया शोधतो. सर्वात मूलभूत स्तरावर योग शिकवण्यासाठी प्रमाणित होण्यासाठी 200 तासांहून अधिक काळजीपूर्वक क्युरेट केलेला कोर्स प्लॅन लागतो. हा कोर्स योगाच्या अमूर्त आणि व्यावहारिक दोन्ही पैलूंशी संबंधित आहे.

प्रत्येक संस्था या तासांचे वेळापत्रक वेगळ्या पद्धतीने ठरवते, त्यामुळे हा कालावधी एका महिन्यापासून एक वर्षापर्यंत बदलू शकतो, जो संस्थेवर अवलंबून असतो. मान्यताप्राप्त मंडळाकडून किमान 10+2 किंवा समतुल्य पात्रता असलेला उमेदवार या अभ्यासक्रमात सहभागी होण्यास पात्र आहे. योगाच्या प्रमाणपत्र अभ्यासक्रमात सहभागी होण्यासाठी उमेदवाराचे वय १८ वर्षे असणे आवश्यक आहे. योगातील प्रमाणपत्र अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश 10+2 स्तरावर उमेदवारांनी मिळवलेल्या गुणांच्या आधारे केला जातो. Certificate in Yoga Course

यासह, काही महाविद्यालये उमेदवारांची मूलभूत योग कौशल्ये तपासण्यासाठी ऑन-स्पॉट शारीरिक योग चाचणी देखील घेतात. प्रमाणनासाठी सरासरी अभ्यासक्रम शुल्क INR 5,000 ते INR 1,00,000 च्या दरम्यान असते, ती संस्था आणि अभ्यासक्रमाच्या कालावधीवर अवलंबून असते.

• मोरारजी देसाई नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ योगा,
• देव संस्कृती विश्वालय आणि इतर

अनेक योग प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम उपलब्ध करून देणारी शीर्ष महाविद्यालये आहेत. त्यांची प्रमाणपत्रे मिळाल्यानंतर, उमेदवार

• योग प्रशिक्षक, योगा थेरपिस्ट,
• योगा सल्लागार, योग अभ्यासक,
• योग शिक्षक, योग एरोबिक्स प्रशिक्षक,
• योग सल्लागार,
• प्रकाशन अधिकारी (योग),

इत्यादी म्हणून काम करू शकतील. Certificate in Yoga Course

सरासरी पगार INR 2 पासून आहे. कौशल्य आणि निपुणतेवर अवलंबून, वार्षिक ,100,000 ते INR 4,00,000.

Certificate in Yoga Course कोर्स हायलाइट्स

योगातील प्रमाणपत्र अभ्यासक्रमाचे प्रमुख ठळक मुद्दे खाली सारणीबद्ध केले आहेत. Certificate in Yoga Course

• अभ्यासक्रम स्तरावरील प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम
• कालावधी एक महिना ते एक वर्ष
• परीक्षेचा प्रकार वार्षिक
• पात्रता निकष 10+2
• प्रवेश प्रक्रिया गुणवत्तेवर आधारित
• कोर्स फी INR 5,000 – INR 1,00,000
• सरासरी पगार INR 2,00,000 – INR 4,00,000

1. शिवानंद योग वेदांत द्वारका केंद्र,
2. अय्यंगार योग योगक्षेमा,
3. तत्व योगशाळा,
4. अत्री योग केंद्र,
5. ईशा योग केंद्र,
6. शिव योग पीठ,
7. अक्षी योगशाळा इ.

शीर्ष नोकरी क्षेत्रे महाविद्यालये आणि विद्यापीठे, Certificate in Yoga Course

• संग्रहालये, थीम पार्क,
• प्राणीसंग्रहालय आणि हेरिटेज साइट्स,
• वसतिगृहे आणि हॉलिडे पार्क इ.

नोकरीची पदे Certificate in Yoga Course

• योग प्रशिक्षक,
• योगा थेरपिस्ट,
• योग सल्लागार,
• योग विशेषज्ञ,
• योग अभ्यासक,
• योग शिक्षक,
• संशोधन अधिकारी- योग आणि निसर्गोपचार,
• योग एरोबिक्स प्रशिक्षक,
• योग सल्लागार,
• प्रकाशन अधिकारी (योग),
• योग व्यवस्थापक इ.

योग शिक्षणात पूर्ण-फॉर्म प्रमाणपत्र अभ्यास प्रमाणन अभ्यासक्रमाची पातळी कोर्स कालावधी 3-6 महिने पात्रता 10+2 किंवा पदवी प्रवेश प्रक्रिया मेरिटवर आधारित त्यानंतर वैयक्तिक मुलाखत परीक्षेचा प्रकार वार्षिक सरासरी वार्षिक शुल्क INR 1,000 ते 10,000 सरासरी प्रारंभिक पगार INR 2,00,000 ते 3,50,000 नोकरीचे पर्याय योग प्रशिक्षक, फिटनेस प्रशिक्षक, योग थेरपिस्ट. रोजगार शाळा, फिटनेस सेंटर, योग क्लब इ. Certificate in Yoga Course

योगाचा सर्टिफिकेट कोर्स: ते काय आहे योग हा एक जीवनपद्धती आहे जो वय, लिंग, व्यवसाय, समाज, परिस्थिती, समस्या आणि दुःख यांचा विचार न करता स्वतःच्या जीवनात लागू करता येतो. तो कोणत्याही मानवी प्रयत्नांचा भाग असू शकतो – वैयक्तिक, शैक्षणिक, सामाजिक, कौटुंबिक आणि आध्यात्मिक. हे विज्ञान आणि कला या दोन्हींतर्गत येत असल्याने, योगाच्या सैद्धांतिक आणि व्यावहारिक पैलू आहेत ज्या अभ्यासक्रमात शिकवल्या जातात. Certificate in Yoga Course

योगामध्ये करिअर करू इच्छिणाऱ्या नवशिक्यांसाठी योगाचा प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम तयार करण्यात आला आहे. या अभ्यासक्रमात प्रथमदर्शनी अनुभवातून योग्य दृष्टीकोन बाळगणे आणि विज्ञान आणि योगासन शिकणे यावर भर दिला जातो. हा कोर्स प्रामुख्याने योग प्रशिक्षक बनण्यास इच्छुक असलेल्यांना शिक्षित करण्यासाठी तयार करण्यात आला आहे. हे विद्यार्थ्यांना योगाचे प्रकार समजून घेण्यास मदत करते आणि योगासन, क्रिया, बंधन, मुद्रा, योगोपचार आणि प्राणायाम यांचे व्यावहारिक ज्ञान देते. हा अभ्यासक्रम सूत्र योग आणि त्या सूत्रांमध्ये नमूद केलेल्या तत्त्वज्ञानावर केंद्रित आहे. सात्विका अहाराची भूमिका देखील आसनांसोबत आधारित आहे. दैनंदिन जीवनात योगाच्या तत्त्वज्ञानाची अंमलबजावणी हे अंतिम ध्येय आहे. Certificate in Yoga Course

 

Certificate in Yoga Course अभ्यासक्रम का अभ्यासावा ? 

हा कोर्स विद्यार्थ्याला योग प्रशिक्षक म्हणून कार्य करण्यास इच्छुक सक्षम आणि वचनबद्ध व्यावसायिक बनण्यास मदत करतो. योगातील प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम उमेदवारांसाठी महत्त्वाची शैक्षणिक पदवी का ठरू शकतो याचे काही महत्त्वाचे कारण खालीलप्रमाणे आहेत. Certificate in Yoga Course

करिअरच्या अनेक संधी: हा कोर्स उमेदवारांना मोठ्या संख्येने जॉब प्रोफाईलमधून निवडण्याची परवानगी देतो, ज्यामध्ये योग प्रशिक्षक, योगा थेरपिस्ट, योग विशेषज्ञ, योग अभ्यासक आणि बरेच काही समाविष्ट आहे. करिअरच्या अनेक पर्यायांमुळे प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम हा अनेक उमेदवारांसाठी अत्यंत अनुकूल शैक्षणिक करिअर पर्याय बनवतो कारण ते त्यांना कोणत्याही करिअर पर्यायातून निवडण्याची तरलता देते. Certificate in Yoga Course

हा कोर्स जगातील सर्वात जुन्या विज्ञानांपैकी एक असलेल्या योगाच्या सैद्धांतिक तसेच व्यावहारिक पैलूंच्या पायावर लक्ष केंद्रित करतो. हा कोर्स विद्यार्थ्यांना योग परंपरेतील विविध ग्रंथांचा तसेच जैन आणि बौद्ध धर्मासारख्या इतर परंपरा आणि धर्मातील ध्यान तंत्रांचा प्रगत आणि तपशीलवार अभ्यास करण्यास प्रवृत्त करतो. एक अत्यंत किफायतशीर क्षेत्र: योग शिक्षक किंवा तज्ञ म्हणून करिअर अत्यंत किफायतशीर आहे कारण इकॉनॉमिक टाईम्सच्या अहवालानुसार जगभरात 300 दशलक्षाहून अधिक लोक योगाचा सराव करतात Certificate in Yoga Course

त्यापैकी 50% भारतातील आहेत. याचा अर्थ असा की योग प्रमाणपत्र अभ्यासक्रमाच्या उमेदवारांना अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर पूर्ण करण्यासाठी आधीच मोठी बाजारपेठ उपलब्ध असेल. सरकारने प्रत्येक शाळेत योग प्रशिक्षक असणे बंधनकारक केले आहे. उद्योजक बनण्याची संधी: उमेदवारांना अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर उद्योजक बनण्याची संधी देखील आहे. बहुतेक योग प्रशिक्षक त्यांचा अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर स्वतःचे स्टुडिओ उघडतात. Certificate in Yoga Course

 

Certificate in Yoga Course कोणी अभ्यासावे ?

योग शिक्षक म्हणून करिअर करू इच्छिणाऱ्या उमेदवारांनी हा कोर्स करावा जर उमेदवारांना इतरांना शारीरिक, मानसिक, भावनिक आणि शारीरिकदृष्ट्या वाढण्यास मदत करण्याची आवड असेल, तर योग प्रमाणन अभ्यासक्रम उमेदवारांसाठी आदर्श असेल. ज्या उमेदवारांना क्रीडा किंवा पुनर्वसन तज्ञ म्हणून करियरमध्ये प्रवेश करायचा आहे ते देखील अभ्यासक्रम घेऊ शकतात हा कोर्स फिजिओथेरपिस्ट द्वारे देखील घेतला जाऊ शकतो जे योगाशी संबंधित क्षेत्रात त्यांचे कौशल्य वाढवण्यास इच्छुक आहेत जेणेकरून ते त्यांच्या ग्राहकांना लवकर बरे होण्यास मदत करू शकतील. संबंधित क्षेत्रातील कार्यरत व्यावसायिक अनेकदा योग अभ्यासक्रमांमध्ये प्रमाणपत्र घेतात जेणेकरून त्यांना नोकरीच्या चांगल्या संधी मिळू शकतील.

योग पात्रता निकषातील प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम योग अभ्यासक्रमातील प्रमाणपत्रासाठी खालील पात्रता निकष आहेत उमेदवारांना मान्यताप्राप्त बोर्डातून 12वी किंवा समकक्ष परीक्षा उत्तीर्ण होणे आवश्यक आहे उमेदवारांनी किमान ५०% गुणांसह १२वी उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. SC/ST आणि PwD सारख्या राखीव प्रवर्गातील उमेदवारांना 5% सूट दिली जाते. योगाच्या प्रमाणपत्र अभ्यासक्रमात सहभागी होण्यासाठी उमेदवाराचे वय १८ वर्षे असणे आवश्यक आहे. त्याच वर्षी 10+2 साठी उपस्थित असलेले उमेदवार देखील अर्ज करू शकतात, कारण त्यांनी अभ्यासक्रम सुरू होण्याच्या तारखेपूर्वी त्यांच्या पात्रता पदवी आवश्यकता पूर्ण केल्या आहेत. या अभ्यासक्रमासाठी उमेदवारांकडे इंग्रजी भाषा कौशल्ये असणे अपेक्षित आहे, तथापि, काही विशेष विद्यापीठे हिंदी, उर्दू किंवा इतर भारतीय भाषांमध्ये शिकवतील. सक्षम अधिकाऱ्यांनी प्रमाणित केल्यानुसार उमेदवार वैद्यकीयदृष्ट्या तंदुरुस्त आणि निरोगी असावेत.

योग शिक्षणातील प्रमाणपत्र (C.Y.Ed): प्रवेश प्रक्रिया योगशिक्षण अभ्यासक्रमातील प्रमाणपत्रासाठी प्रवेश मुख्यतः गुणवत्तेच्या आधारावर दिला जातो. या अभ्यासक्रमाच्या प्रवेशासाठी कोणत्याही प्रवेश परीक्षा नाहीत आणि त्यामुळे पात्रता परीक्षेत मिळालेल्या गुणांच्या आधारे आणि उमेदवारांच्या कौशल्य पातळीच्या आधारे ही परीक्षा दिली जाते. चरण-दर-चरण प्रवेश प्रक्रियेची खाली चर्चा केली आहे.

पायरी 1: अर्ज प्रक्रिया: अर्जाचा फॉर्म महाविद्यालयांच्या वेबसाइटवर प्रसिद्ध केला जाईल जेथे उमेदवारांनी अंतिम मुदतीपूर्वी अर्ज करणे आवश्यक आहे. फॉर्म विद्यापीठाच्या कॅम्पसमधून भौतिकरित्या देखील गोळा केले जाऊ शकतात.

पायरी 2: प्रारंभिक शॉर्टलिस्टिंग: सुरुवातीला, महाविद्यालये 10+2 किंवा पदवी स्तरावरील उमेदवारांच्या कामगिरीच्या आधारावर योग कोर्समधील प्रमाणपत्रासाठी उमेदवारांची निवड करतील.

पायरी 3: वैयक्तिक मुलाखत आणि कौशल्य चाचणी: एक वैयक्तिक मुलाखत आणि कौशल्य चाचणी आयोजित केली जाऊ शकते जिथे उमेदवारांना योगाशी संबंधित विविध प्रश्न विचारले जातील. त्यांना त्यांचे योग कौशल्य प्रदर्शित करण्यास देखील सांगितले जाईल.

पायरी 4: दस्तऐवज पडताळणी: शेवटी निवडलेल्या उमेदवारांना कागदपत्रांच्या प्रत्यक्ष पडताळणीसाठी बोलावले जाईल. उमेदवारांची पात्रता तपासण्यासाठी अधिकाऱ्यांकडून कागदपत्रांची पडताळणी केली जाईल.

पायरी 5: नावनोंदणी: दस्तऐवज पडताळणी दरम्यान पात्र ठरलेल्या उमेदवारांना योग शिक्षण अभ्यासक्रमातील प्रमाणपत्रासाठी नावनोंदणी केली जाईल.

 

योग प्रवेश २०२२ मध्ये Certificate in Yoga Course

1. या अभ्यासक्रमासाठी कोणत्याही प्रवेश परीक्षा नाहीत. प्रवेश केवळ उमेदवाराच्या गुणवत्तेवर आणि योग कौशल्याच्या आधारावर दिला जातो.
2. अर्ज प्रक्रियेदरम्यान उमेदवारांनी खालील चरणांचे पालन करणे आवश्यक आहे उमेदवारांना ते कॉलेज शोधणे आवश्यक आहे जेथे ते प्रवेश घेण्यास प्राधान्य देतील आणि अर्ज प्रक्रियेबद्दल जाणून घ्या.
3. त्यानंतर उमेदवारांनी कॉलेज किंवा संस्थेमध्ये स्वतःची नोंदणी करून अर्ज प्रक्रियेला सुरुवात करावी लागेल. उमेदवारांनी आवश्यक कागदपत्रे योग्य स्वरूपात आणि आकारात शोधून अपलोड करणे आवश्यक आहे.
4. उमेदवारांनी अर्ज फी भरणे आणि भविष्यातील वापरासाठी अर्जाची पावती घेणे आवश्यक आहे. महाविद्यालये अर्जाचे पुनरावलोकन करून गुणवत्ता यादी तयार करतील. निवडलेल्या उमेदवारांना मुलाखतीसाठी हजर राहावे लागेल.
5. जर ते मुलाखतीसाठी पात्र ठरले तर त्यांना अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश दिला जाईल. काहीवेळा महाविद्यालये उमेदवारांची मूलभूत योग कौशल्ये तपासण्यासाठी ऑन-स्पॉट शारीरिक योग चाचणी घेतात. Certificate in Yoga Course

 

Certificate in Yoga Course कोर्समध्ये प्रवेश कसा मिळवायचा ?

गुणवत्तेच्या आधारावर प्रवेश दिला जात असल्याने, योगाच्या प्रमाणपत्र अभ्यासक्रमासाठी चांगल्या महाविद्यालयात जागा मिळवण्यासाठी, उमेदवारांनी अपवादात्मक शैक्षणिक रेकॉर्ड असणे आवश्यक आहे. उमेदवारांना योग कोर्समध्ये समाविष्ट असलेल्या विषयांची मूलभूत माहिती असणे आवश्यक आहे जेणेकरून ते शारीरिक योग चाचणी फेरीसाठी पात्र ठरू शकतील.

योगामध्ये व्यावहारिक दृष्टीकोन आणि आसनांचा रोजचा सराव मदत करेल. सर्व आवश्यक आसने आणि प्राणायाम यांचा रोजचा सराव करून तुमची तयारी यशस्वी करा. योग्यता, कट-ऑफ, निवड निकष, प्रवेश प्रक्रिया, अर्ज प्रक्रिया आणि इतर अद्यतने पहा ज्याचा तुम्हाला अधिक चांगल्या तयारीसाठी फायदा होईल. योगातील प्रमाणपत्र अभ्यासक्रमाचे प्रकार योग प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम पूर्णवेळ, अंतरावर किंवा ऑनलाइन पद्धतीने उपलब्ध आहेत. अभ्यासक्रमांची रचना अशा प्रकारे करण्यात आली आहे की जीवनाच्या विविध पैलूंमधील उमेदवार हा अभ्यासक्रम करू शकतील.

योगाचे पूर्णवेळ प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम योगाचा पूर्णवेळ प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम हा 1 वर्षाचा अभ्यासक्रम आहे जो योग प्रशिक्षक किंवा योग शिक्षक म्हणून करिअर करू इच्छिणाऱ्या उमेदवारांना दिला जातो. बहुसंख्य उमेदवार पूर्णवेळ अभ्यासक्रमांचा पाठपुरावा करतात पूर्णवेळ अभ्यासक्रमांची सरासरी फी INR 5000-INR 100,000 च्या दरम्यान असते. 10+2 स्तरावर मिळालेल्या गुणांवरून तयार केलेल्या गुणवत्ता यादीच्या आधारे पूर्णवेळ अभ्यासक्रमांना प्रवेश दिला जातो.

 

Certificate in Yoga Course (C.Y.Ed): ते कशाबद्दल आहे ? 

1. योग शिक्षणातील प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम विद्यार्थ्यांना योग शिकवण्यासाठी उमेदवार तयार करतो आणि योगाच्या संकल्पनांची त्यांची तात्विक समज विकसित करतो. हा अभ्यासक्रम सिद्धांत भाग आणि व्यावहारिक भागामध्ये विभागलेला आहे. सिद्धांत भाग योगाच्या सर्व महत्त्वाच्या कल्पना, सिद्धांत आणि उपयुक्तता यावर चर्चा करतो. प्रात्यक्षिक सत्रामध्ये काही महत्त्वाची आसने व्यावहारिकरित्या शिकणे समाविष्ट असते.
2. या कोर्समध्ये प्राचीन भारतीय तत्त्वज्ञान आणि योगाशी त्याचा संबंध यावरही चर्चा करण्यात आली आहे. यामुळे उमेदवारांना आपल्या संस्कृतीत आणि दैनंदिन जीवनात योगाचा प्रभाव जाणवतो. या कोर्समध्ये काही आसनांच्या शारीरिक फायद्यांविषयी चर्चा केली जाते जी अनेक रोगांवर आणि आरोग्याच्या अनियमिततेवर फायदे देण्यासाठी ओळखली जातात. उमेदवार योग थेरपी शिकण्यास सक्षम असतील ज्याचा उपयोग योगाचा वापर करून काही रोगांवर उपचार करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.
3. व्यावहारिक कौशल्यांमध्ये आसने, आसने करताना चुकीच्या तंत्रांचा वापर करण्याचे परिणाम आणि योग शिकवण्याच्या पद्धती यांचा समावेश असेल. उत्तम आणि निरोगी जीवनासाठी योगाचे सर्वांगीण महत्त्व या अभ्यासक्रमाद्वारे उमेदवार जाणून घेतील.
5. योगाचा ऑनलाईन सर्टिफिकेट कोर्स योगाच्या ऑनलाइन सर्टिफिकेट कोर्सचे काही शीर्ष तपशील खालीलप्रमाणे आहेत ऑनलाइन योग प्रमाणन अभ्यासक्रमाचा कालावधी काही तासांपासून काही आठवड्यांपर्यंत बदलतो. ऑनलाइन योग प्रमाणन अभ्यासक्रमातील बहुतांश वर्ग हे स्वत: चालणारे आहेत. ऑनलाइन योग प्रमाणन अभ्यासक्रमांचे प्रवेश प्रथम या आणि सेवा या तत्त्वावर केले जातात. काही प्रकरणांमध्ये बॅचमधील जागांची संख्या विचारात घेतली जाते.
6. कोर्सची फी INR 455 ते 520 च्या दरम्यान आहे. हे अभ्यासक्रम Coursera, Udemy, Alision इत्यादी आघाडीच्या ऑनलाइन प्लॅटफॉर्मवरून उपलब्ध आहेत. खरं तर, Alison आणि Udemy काही विनामूल्य ऑनलाइन योग प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम प्रदान करतात. योगामध्ये अंतर प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम योगाचे प्रमाणपत्र अभ्यासक्रमही डिस्टन्स मोडमध्ये उपलब्ध आहेत. योग अंतर मोडमधील प्रमाणपत्र अभ्यासक्रमाचा किमान कालावधी 6 महिने आणि कमाल कालावधी 2 वर्षांचा आहे.
7. अभ्यासक्रमासाठी अर्ज करण्यासाठी कोणतीही उच्च किंवा खालची वयोमर्यादा नाही. योग प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम IGNOU कडून एकूण INR 5,000 फी मध्ये उपलब्ध आहे
9. योग शिक्षणातील प्रमाणपत्र (C.Y.Ed): दूरस्थ शिक्षण डिस्टन्स लर्निंग मोडमध्ये, उमेदवारांना सर्व सिद्धांत सामग्री पोस्टाद्वारे प्रदान केली जाईल, परंतु नियुक्त केंद्रांवर व्यावहारिक वर्गांना उपस्थित राहावे लागेल.

खालील महाविद्यालये दूरस्थ शिक्षण मोडमध्ये योग शिक्षण अभ्यासक्रमात प्रमाणपत्र देतात.

कॉलेजचे नाव कोर्स कालावधी सरासरी कोर्स फी

• तामिळनाडू शारीरिक शिक्षण आणि क्रीडा विद्यापीठ, 
• दूरस्थ शिक्षण संचालनालय 6 महिने INR 2,000
• इंदिरा गांधी राष्ट्रीय मुक्त विद्यापीठ 6 महिने INR 5,000

योग अभ्यासक्रमातील प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम या कोर्समध्ये पतंजलीचे योगसूत्र, हठयोग प्रदीपिका आणि घेरंडा संहिता शिकण्याच्या परिचयाचा समावेश आहे. शिवाय, यामध्ये मुख्य योगासने, प्राणायाम, क्रिया, कल्पना अभ्यास, सार्वजनिक भाषण, शिकवण्याचे तंत्र इत्यादींच्या वास्तविक अनुभवांची संपूर्ण माहिती समाविष्ट आहे. या कोर्समध्ये प्रथम अनुभवातून योग्य दृष्टीकोन विकसित करण्यावर आणि योगाचे विज्ञान आणि कला समजून घेण्यावर भर दिला जातो. हा अभ्यासक्रम भारतीय तत्त्वज्ञानाची सामान्य रचना आणि पतंजलीच्या योग सूत्रांवर आधारित योगाची मूलभूत तत्त्वे सादर करतो.

या अभ्यासक्रमात समाविष्ट असलेले विषय खालील तक्त्यामध्ये दिले आहेत.

सेमिस्टर 1 सेमिस्टर 2 योगाचा पाया:

• इतिहास, उत्क्रांती आणि योगाच्या शाळा.
• योग आणि आरोग्य
• मूलभूत योग ग्रंथ: तत्त्वे उपनिषद भगवद्गीता,
• योग वसिष्ठ
• उपचारात्मक योग
• पतंजली योग
• सूत्र योगाचे अनुप्रयोग
• हठयोग सूत्र
• व्यावहारिक योग: आसन, प्राणायाम, धारणा ध्यान, बंधन, मुद्रा आणि शतक्रिया सहयोगी विज्ञान: शरीरशास्त्र आणि शरीरविज्ञान, आहार आणि पोषण, सामान्य मानसशास्त्र आणि समुपदेशन. योग शिकवण्याच्या पद्धती

अभ्यासक्रमासाठी वार्षिक / दोन-सेमिस्टर परीक्षा घेतली जाईल आणि अभ्यासक्रमाच्या शेवटी एक अंतिम व्यावहारिक धडा घेतला जाईल. या कोर्समध्ये थिअरी, प्रॅक्टिकल, शिकवण्याच्या पद्धती आणि योग शिकवण्यावरील व्यावहारिक प्रशिक्षण यांचा समावेश आहे.

MSW Course काय आहे ?

Certificate in Yoga Course  काही पुस्तके खालीलप्रमाणे आहेत. 

पुस्तकाचे नाव लेखक पब्लिशिंग हाऊस

1. पतंजलीचे योगसूत्र एम.आर.यार्दी भांडारकर प्राच्यविद्या संशोधन संस्था, पुणे, १९७९
2. भारतीय तत्त्वज्ञानाची रूपरेषा हिरियान्ना मोतीलाल बनारसीदास प्रकाशक, 2014
3. भारतीय तत्त्वज्ञान डॉ. एस. राधाकृष्णन ऑक्सफर्ड युनिव्हर्सिटी प्रेस 1923
4. हठयोग प्रदीपिका योगी स्वात्माराम योगविद्या.कॉम, 2002
5. व्यास मोतीलाल बनारसीदास यांच्या प्रदर्शनासह पतंजली साधना पदाची योगसूत्रे, 2002
6. भारतीय तत्त्वज्ञानाचा परिचय दत्ता आणि चटर्जी रूपा आणि कंपनी, 2015
7. योगाचा प्रकाश (यम – नियमावर) B.K.S. अय्यंगर थोर्सन्स, 2006
8. पतंजली जेम्स, हॉगटन, वुडची योग प्रणाली. विसरलेली पुस्तके, 2018
9. योगाचे विज्ञान I.K. तैमनी थिओसॉफिकल पब्लिशिंग हाऊस, 2007

योग शीर्ष महाविद्यालयांमध्ये प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम तुमच्या संदर्भासाठी योगातील प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम ऑफर करणारी शीर्ष महाविद्यालयांची यादी येथे आहे. ही महाविद्यालये या अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश प्रक्रिया, स्थान आणि सरासरी शुल्क दर्शवतात. विद्यापीठाच्या ठिकाणाचे नाव प्रवेश प्रक्रियेची सरासरी अभ्यासक्रम फी

1. मोरारजी देसाई नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ योगा नवी दिल्ली मेरिट-आधारित INR 7,000
2. गुरुकुल कांगरी विद्यापीठ हरिद्वार मेरिट-आधारित INR 2,200
3. देव संस्कृती विद्यापीठ हरिद्वार मेरिट-आधारित INR 20,000
4. पंडित रविशंकर शुक्ला विद्यापीठ रायपूर मेरिट-आधारित INR 5,740
5. मंगळूर विद्यापीठ मंगलोर मेरिट-आधारित INR 3,295
6. कर्नाटक विद्यापीठ धारवाड मेरिट-आधारित INR 4,640
7. जिवाजी विद्यापीठ ग्वाल्हेर मेरिट-आधारित INR 3,350
8. राणी दुर्गावती विद्यापीठ जबलपूर मेरिट-आधारित INR 2,240
9. बरकतुल्ला विद्यापीठ भोपाळ मेरिट-आधारित INR 5,000
10. महर्षी दयानंद सरस्वती विद्यापीठ अजमेर मेरिट-आधारित INR 12,200
11. हेमवती नंदन बहुगुणा गढवाल विद्यापीठ श्रीनगर मेरिट-आधारित INR 12,400
12. पोद्दार ग्रुप ऑफ इन्स्टिट्यूशन्स जयपूर मेरिट-आधारित INR 10,000
13. कुरुक्षेत्र विद्यापीठ कुरुक्षेत्र मेरिट-आधारित INR 4,000
14. बाबासाहेब आंबेडकर मुक्त विद्यापीठ अहमदाबाद मेरिट-आधारित INR 1400
15. NIMS विद्यापीठ जयपूर मेरिट-आधारित

Certificate in Yoga Course अभ्यासक्रमात प्रमाणपत्र काय आहे ?

अभ्यासक्रम दोन भागांमध्ये विभागलेला आहे, पहिला भाग सैद्धांतिक ज्ञानाचा आहे तर दुसरा भाग व्यावहारिक शिक्षणाचा आहे. अभ्यासक्रमाचा तपशीलवार अभ्यासक्रम खाली सारणीबद्ध केला आहे. भारतीय तत्त्वज्ञानाची सामान्य वैशिष्ट्ये युज-संयमने युज-समाधी अस्तिक आणि नाष्टिका दर्शन व्याख्या आणि योगाचे महत्त्व प्राकृत अविद्या पतंजली योग सूत्रे तत्व, पद आणि गुण आसने अष्टांग प्राणायाम अंतरायस हठयोगाची संक्षिप्त समज Vrittis and Klesas Badhak Tattva / साधक तत्व समाधी अवस्था आणि मुद्रा प्रत्येक प्रणालीतील 9 मुख्य प्रणाली आणि अवयव चित्तप्रसादन, सिद्धी आणि विभूती प्राण आणि १० प्राणांची नावे यजुर योग नाडी आणि नाड्यांची नावे युज-साम योग शिकवण्याचे साधन

योग शिक्षणातील प्रमाणपत्र (C.Y.Ed): जॉब प्रोफाइल योग शिक्षणाचे प्रमाणपत्र असलेल्या उमेदवारांना सामान्यतः खालील जॉब प्रोफाइल ऑफर केले जातात. जॉब प्रोफाइल जॉब वर्णन सरासरी वार्षिक पगार योग शिक्षक योग शिक्षक शाळा आणि महाविद्यालयांमध्ये सैद्धांतिक आणि व्यावहारिकदृष्ट्या योग शिकवतात. INR 3,00,000 ते 4,00,000 योग प्रशिक्षक योग प्रशिक्षक शाळा आणि योग प्रशिक्षण केंद्रांमध्ये विद्यार्थ्यांना व्यावहारिक योग शिकवतात. INR 2,50,000 ते 3,00,000 योगा थेरपिस्ट योग थेरपिस्ट योगाद्वारे रुग्णांना उपचारात्मक उपचार देण्याचा प्रयत्न करतात. INR 3,00,000 ते 3,50,000 फिटनेस ट्रेनर फिटनेस ट्रेनर फिटनेस ट्रेनिंग सेंटर्स आणि जिममध्ये योगाद्वारे फिटनेस ट्रेनिंग देतात. INR 3,00,000 ते 4,00,000 शाळा शिक्षक शाळेतील शिक्षक विद्यार्थ्यांना खेळ आणि योगाचे प्रशिक्षण देतात. INR 2,00,000 ते 3,50,000

योग नोकऱ्या आणि पगारातील प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम योग हे जगातील सर्वात प्राचीन शास्त्रांपैकी एक आहे ज्याचा उगम भारतात झाला आहे. योगामध्ये अनेक अनुप्रयोग आहेत, ज्यामुळे अनेक नोकरीच्या संधी आहेत. योग कोर्स केल्यानंतर तुम्ही हेल्थ क्लब, योग आणि पायलेट्स स्टुडिओ, विशेष गरजा केंद्रे, खाजगी व्यायामशाळा आणि वैयक्तिक ग्राहकांसाठी घरांमध्ये काम करू शकता.

योगामुळे संशोधन, व्यवस्थापन, रुग्णालय, शैक्षणिक, प्रशासकीय, सल्लागार इत्यादी विविध नोकऱ्याही उपलब्ध होतात. येथे काही नोकरीच्या पदांचे वर्णन आणि जबाबदाऱ्या आणि सरासरी पगार आहेत. नोकरीची स्थिती नोकरीचे वर्णन सरासरी पगार योग प्रशिक्षक एक योग शिक्षक हा फिटनेस आणि वेलनेसचा व्यावसायिक असतो जो योग गट वर्गांचे नेतृत्व करतो. ते विद्यार्थ्यांना विविध स्ट्रेचिंग पोझ कसे करावे, ध्यानाचा सराव कसा करावा आणि सर्वांगीण आरोग्यासोबतच सजगता कशी वाढवावी हे शिकवतात.

1. INR 3,00,000 – INR 5,00,000 योगा थेरपिस्ट वैयक्तिक गरजांसाठी योगा थेरपिस्टद्वारे मुद्रा, श्वासोच्छवासाचे व्यायाम आणि विश्रांती तंत्रांचे विशिष्ट पथ्ये लिहून दिली जातात. वैद्यकीय संशोधनातून असे दिसून आले आहे की योग थेरपी ही अनेक सामान्य खाद्यपदार्थांसाठी सर्वात प्रभावी पूरक उपचारांपैकी एक आहे. INR 2,00,000 –
2. INR 5,00,000 योग सल्लागार आमच्या स्टुडिओ ग्राहक आणि पाहुण्यांसोबत भागीदारी निर्माण करण्यात योग सल्लागाराची भूमिका महत्त्वाची आहे. ही व्यक्ती विद्यार्थ्यांना स्टुडिओमध्ये आमंत्रित करते आणि त्यांच्या अनुभवासाठी टोन सेट करते.
3. INR 3,00,000 – INR 6,00,000 योगा स्पेशलिस्ट योगा स्पेशलिस्ट क्लायंटची फिटनेस आणि वैयक्तिक आरोग्य वाढवण्यासाठी जबाबदार असतात. I
4. NR 4,00,000 – INR 6,00,000 संशोधन अधिकारी– योग आणि निसर्गोपचार संशोधन अधिकारी संशोधन प्रकल्पांवर देखरेख करतात आणि प्रकल्प शेड्यूलवर राहील याची खात्री करण्यासाठी टीमच्या सदस्यांसह कार्य करतात. ते संशोधन प्रकल्पाची उद्दिष्टे, तसेच संशोधन पद्धती आणि इतर चाचणी पॅरामीटर्स निर्धारित करण्यात मदत करतात. 
5. INR 3,00,000 – INR 7,00,000 योगा एरोबिक इन्स्ट्रक्टर ही योग एरोबिक्स इन्स्ट्रक्टरची जबाबदारी आहे की ते व्यक्ती आणि गटांना व्यायामाच्या क्रियाकलापांमध्ये मार्गदर्शन करणे, शिकवणे आणि प्रेरित करणे, हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी व्यायाम, सामर्थ्य प्रशिक्षण आणि स्ट्रेचिंग समाविष्ट करणे.
6. INR 3,00,000 – INR 5,00,000 योग सल्लागाराने विद्यार्थ्‍यांच्‍या स्‍टेन्सचे प्रात्‍क्षिक केले, आणि त्‍यांना त्‍यांची योग्य पोझ शोधण्‍यात मदत केली. विद्यार्थ्यांना त्यांच्या शरीराची आणि मनाची, तसेच शारीरिक शक्तीची जाणीव विकसित करण्यात मदत केली. नवशिक्या प्रशिक्षणार्थींना त्यांच्या योगाच्या प्रवासात मार्गदर्शन केले.
7. INR 3,00,000 – INR 7,00,000 प्रकाशन अधिकारी (योग) प्रकाशन अधिकारी सहसा परिसरात व्यावहारिक सल्ला देण्यासाठी जबाबदार असतो; ग्राहकांशी बैठक; क्लायंट आणि व्यवस्थापकांना वेगवेगळ्या कामांमध्ये मदत करणे; प्रकाशन विभागातील प्रमुख भागीदारांशी संबंध राखणे
8. INR 3,00,000 – INR 8,00,000 योग व्यवस्थापक योग व्यवस्थापक स्टुडिओचे व्यवस्थापन करतो आणि विद्यार्थी आणि पाहुण्यांना मदत करतो. तयार करण्यात मदत आणि मार्गदर्शन करते.

योगाच्या भविष्यातील कार्यक्षेत्रातील प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम योग ही एक विलक्षण करिअर निवड आहे कारण ती एक प्राचीन सराव आहे आणि सुरक्षित आणि सक्रिय राहण्याचा एक नैसर्गिक मार्ग आहे. हे मानसिक आणि शारीरिक आरोग्य सुधारण्यास देखील मदत करते. योगाचा प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर उमेदवार करू शकणारे काही अभ्यासक्रम येथे आहेत. योगामध्ये प्रगत योग शिक्षक प्रशिक्षण अभ्यासक्रम हा एक महिना ते एक वर्ष कालावधीचा आहे ज्यामध्ये प्रमाणपत्र, डिप्लोमा किंवा योग विषयातील पदवी या दोन वर्षांचा योग शिकवण्याचा अनुभव आहे. प्रगत पातळींसह, एखादी व्यक्ती शारीरिक तंदुरुस्तीसाठी

• योग व्यायाम,
• अध्यात्मिक योग,
• योगा थेरपी, विशेषत: लहान मुलांसाठी डिझाइन केलेले योग,
• ज्येष्ठांच्या फायद्यासाठी डिझाइन केलेले योग,
• जोडप्यांसाठी योग,
• कॉर्पोरेट योग,
• प्रसवपूर्व आणि/किंवा प्रसवोत्तर योग,
• खाजगी धडे यामध्ये माहिर होऊ शकते. योग आणि रिट्रीट किंवा कार्यशाळा

उमेदवार 10+2 पात्रतेसह योगामध्ये बीएससी, कोणत्याही पदवीमध्ये पदवी आवश्यक असलेल्या योगामध्ये मास्टर्स करू शकतात. बीएससी इन योग: बीएससी इन योगा हा ३ वर्षांचा व्यावसायिक अंडरग्रेजुएट कोर्स आहे जो उमेदवारांना आसने, व्यायाम आणि योग आणि ध्यान यांचे विविध पैलूंबद्दल शिकवतो. बीएस्सी इन योगाचे प्रवेश मुख्यतः गुणवत्ता यादीच्या आधारे केले जातात. बनारस हिंदू विद्यापीठ, गुरु गोविंद सिंग इंद्रप्रस्थ विद्यापीठ, एनएसएचएम नॉलेज कॅम्पस इ. योग कोर्समध्ये बीएससी देणारी शीर्ष महाविद्यालये आहेत.

एमए योगा: एमए योगा हा एक पीजी कोर्स आहे जो विद्यार्थ्यांना योगा थेरपीमध्ये कौशल्ये विकसित करण्यास, मनोवैज्ञानिक विकारांनी ग्रस्त असलेल्या लोकांना मदत करण्यासाठी आणि सर्वसाधारणपणे समाजाला मदत करण्यास शिकवतो. एमए योग कोर्सचा कालावधी 2 वर्षांचा आहे. एमए इन योगास प्रवेश हा गुणवत्तेच्या आधारावर होतो. योग महाविद्यालयातील सर्वोच्च एमए म्हणजे साई नाथ विद्यापीठ, कलिंग इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडस्ट्रियल टेक्नॉलॉजी, अटल बिहारी वाजपेयी हिंदी विद्यापीठ इ.

Certificate in Yoga Course कोर्स बद्दल वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न ?

प्रश्न. योगाचा प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम करण्यासाठी तुम्हाला पूर्वीचा अनुभव आवश्यक आहे का ?
उत्तर नाही, योगाचा प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम करण्यासाठी तुम्हाला पूर्व अनुभवाची आवश्यकता नाही. विद्यार्थ्यांना योगाचे किमान प्रारंभिक ज्ञान असणे अत्यंत शिफारसीय आहे. नामांकित योग शाळा प्रथम प्रमाणन कार्यक्रम घेण्यापूर्वी योगासनांचा किंवा आसनाचा किमान एक वर्षाचा अनुभव घेण्याची शिफारस करतील.

प्रश्न. योगाच्या प्रमाणपत्र अभ्यासक्रमासाठी किती कालावधी आहे ?
उत्तर हा कोर्स 200 तासांचा प्रशिक्षण कार्यक्रम आहे जो एका महिन्यापासून एक वर्षापर्यंत बदलू शकतो. हे तुम्हाला मोठ्या प्रमाणात प्रवेशयोग्य मार्गाने योग शिकवण्याची क्षमता देते.

प्रश्न. प्रमाणपत्रात काय समाविष्ट आहे योगाचा कोर्स ?
उत्तर तुम्ही अध्यापन पद्धतीचा अंतर्भाव कराल, तुमच्या सहकारी प्रशिक्षणार्थींना योगाभ्यासात मार्गदर्शन करून अध्यापनाचा अनुभव मिळवाल आणि प्रत्यक्षात योग प्रशिक्षक होण्याच्या व्यावहारिक गोष्टी जाणून घ्याल.

प्रश्न. योगाचे कोणते प्रकार शिकवले जातील ?
उत्तर योगाचे अनेक प्रकार आहेत, त्यातील प्रत्येकाचे स्वतःचे महत्त्व आहे. तुम्‍हाला योगाच्‍या विविध प्रकारांशी ओळख करून दिली जाईल, जे तुम्‍हाला कसे आणि काय शिकवू इच्छिता याचे समग्र दृष्‍टीकोण देतील. 200 तासांच्या योग शिकवण्याच्या प्रशिक्षणात तुम्हाला हठयोग – बू आणि मन शुद्धीकरण कर्मयोग क्रिया भक्ती योग योग किंवा भक्ती मंत्र योग योगाचा राजा योग योग – – ध्यान विन्यास योग – आधुनिक योग प्रवाह शिकवला जाईल.

प्रश्न. अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर मी नोंदणीकृत योग शिक्षक होऊ शकतो का ?
उत्तर नोंदणीकृत योग शिक्षक होण्यासाठी योग अलायन्स नावाची देशव्यापी संघटना आहे जी प्रशिक्षकांची “नोंदणी” करते. तुम्हाला तुमचे पूर्णत्वाचे प्रमाणपत्र मिळाल्यानंतर तुम्ही योग अलायन्समध्ये नोंदणी करण्यास सक्षम असाल.

प्रश्न. अभ्यासक्रमात किमान उपस्थितीची अट आहे का ?
उत्तर प्रमाणपत्र प्राप्त करण्यासाठी, विद्यार्थ्यांची उपस्थिती 100 टक्के असणे आवश्यक आहे. तथापि, आजारपणामुळे तुम्ही वर्गाला उपस्थित राहू शकत नसाल, तर तुम्ही प्रशिक्षणाचे तास पूर्ण करण्यासाठी शिक्षकांसोबत अतिरिक्त वेळ घालवू शकता.

प्रश्न. माझा सराव आणि ज्ञान सखोल करण्यासाठी मी कोर्स निवडू शकतो का ?
उत्तर.अगदी. उच्च दर्जाच्या योग प्रशिक्षणासाठी अनेक विद्यार्थी सामील होतात. ज्यांना योगाच्या भौतिक पैलूंच्या पलीकडे ध्यान आणि तत्त्वज्ञानाचा अभ्यास करायचा आहे त्यांच्यासाठी हा एक परिपूर्ण अभ्यासक्रम आहे.

प्रश्न. अभ्यासक्रम/प्रशिक्षण ?
उत्तर विद्यार्थ्यांनी कार्यक्रमासाठी वचनबद्ध असणे आणि प्रत्येक मॉड्यूलमध्ये प्रगत वाचन घेणे आवश्यक आहे. यासाठी विद्यार्थ्याने मानक स्तरावरील हठयोग इत्यादींमध्ये भाग घेणे आवश्यक आहे.

प्रश्न. कोर्समध्ये काय समाविष्ट आहे ?
उत्तर योगातील प्रमाणन अभ्यासक्रमामध्ये सिद्धांत आणि प्रात्यक्षिक परीक्षांचा समावेश होतो. हा एक नियोजित, संरचित आणि सर्वसमावेशक प्रशिक्षण कार्यक्रम आहे. संपूर्ण अभ्यासक्रमाच्या कालावधीत वैयक्तिक लक्ष आणि काळजी पुरविली जाते.

प्रश्न. मला योग अलायन्समध्ये स्वतंत्रपणे नोंदणी करावी लागेल का ?
उत्तर होय. पूर्ण झाल्यानंतर, अर्थातच, तुम्ही योग अलायन्स प्रमाणपत्रासाठी अर्ज करू शकता. प्रमाणपत्रासाठी शुल्क वेगळे आहे, तथापि, ही नोंदणी अनिवार्य नाही.

प्रश्न. सर्टिफिकेट इन योग एज्युकेशन कोर्समध्ये प्रवेश घेण्यासाठी मुलाखतीदरम्यान मला व्यावहारिक योग दाखवावा लागेल का ?
उत्तर हे कॉलेज ते कॉलेज बदलते, परंतु तयार असणे चांगले आहे कारण तुम्हाला किमान काही व्यावहारिक योग कौशल्ये माहित असणे अपेक्षित आहे जे तुम्हाला दाखवावे लागेल.

प्रश्न. अंतर मोडमध्ये योग शिक्षणाचे प्रमाणपत्र पूर्ण करण्यासाठी सरासरी वार्षिक शुल्क किती आहे ?
उत्तर सर्टिफिकेट इन योग एज्युकेशन कोर्स डिस्टन्स मोडमध्ये पूर्ण करण्यासाठी सरासरी फी INR 2,000 ते 5,000 दरम्यान असते.

प्रश्न. योग शिक्षणातील अंतर प्रमाणपत्राला काही किंमत आहे का ?
उत्तर योग हा व्यावहारिक विषयावर आधारित असल्याने नियमित पद्धतीने अभ्यास केल्यास अधिक चांगले होईल. तथापि, दूरस्थ शिक्षण अभ्यासक्रम व्यावहारिक शिक्षणासाठी देखील भरपूर संधी देतात.

प्रश्न. योगशिक्षण अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर मला शाळेत योग शिक्षक म्हणून काम करता येईल का ?
उत्तर तुम्हाला शाळांमध्ये योग प्रशिक्षक म्हणून काम करायचे असेल, तर तुम्हाला नक्कीच चांगली नोकरी मिळू शकते. तथापि, जर तुम्हाला उच्च अभ्यासक्रमांमध्ये योग हा योग्य विषय म्हणून शिकवायचा असेल, तर तुम्ही या क्षेत्रातील काही पदवी अभ्यासक्रमांसाठी जावे अशी शिफारस केली जाते.

प्रश्न. भारतातील योग शिक्षण अभ्यासक्रमातील प्रमाणपत्राचा सरासरी कालावधी किती आहे ?
उत्तर कालावधी कॉलेज ते कॉलेज बदलतो, परंतु सरासरी कालावधी 3 महिने ते 6 महिन्यांदरम्यान असतो.

प्रश्न. भविष्यात योग प्रमाणित उमेदवारांची मागणी वाढेल की कमी होईल ?
उत्तर फिटनेस क्षेत्रातील योगाची लोकप्रियता दिवसेंदिवस वाढत आहे, त्यामुळे साहजिकच योग शिक्षणाचे प्रमाणपत्र असलेल्या उमेदवारांची मागणी भविष्यात नक्कीच वाढेल.

प्रश्न. योग शिक्षणाचे प्रमाणपत्र असलेली व्यक्ती योग थेरपिस्ट म्हणून काम करू शकते का ?
उत्तर होय, योग शिक्षणाचे प्रमाणपत्र असलेले उमेदवार योग थेरपिस्ट म्हणून काम करू शकतात, जर त्यांच्याकडे थेरपी तंत्रांवर चांगली पकड असेल.

 

टीप.. हया बद्दल अधिक माहिती या पेज वर ऍड केली जाईल त्यासाठी वारंवार या वेबसाईटला भेट देत रहा अथवा साईट वर Notification Allow करा..